Yüksek enflasyon ve gelirlerdeki düşüş, kartlı harcamaları artırırken, işletmelerin POS komisyonu giderleri de yükseldi. Sektör temsilcileri, bu durumun fiyatlara baskı yaptığını ve kayıt dışılığı teşvik ettiğini belirtiyor. Nakit ve kartlı ödemeler arasındaki fiyat farkları da dikkat çekiyor.

POS Komisyonları Esnafı Nasıl Etkiliyor?

Reel sektör temsilcileri, toptan ve perakende ticarette yaygın olarak kullanılan kartlı ödemelerde bankaların %3-4 arasında POS komisyonu kesintisi yapmasının firmaları zor durumda bıraktığını belirtiyor. Bu durum, nihai ürün fiyatlarına da yansıyor.

• İşletmelerin maliyetleri artıyor.
• Nihai ürün fiyatları yükseliyor.
• Kayıt dışı ticaret teşvik ediliyor.
• Müşteriler nakit ödemeye yönlendiriliyor.

TCMB'nin komisyon oranlarını artırması da durumu daha da kötüleştirdi. 1 Temmuz 2023'te %1,26 olan azami komisyon oranı, Kasım 2024'te %3,56'ya yükseltildi. Kartlı harcamaların artmasıyla birlikte firmaların POS maliyeti de önemli ölçüde arttı.

Sektör Temsilcileri Ne Diyor?

İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, yüksek POS komisyonlarının işletmelerin operasyonel maliyetlerini yükselttiğini ve nihai ürün fiyatlarına baskı yaptığını söylüyor. Önel, "Bankaların günlük geçen hesaplarda yüzde 3-4 arasında yapılan komisyon kesintileri hem ticareti yavaşlatıyor hem de kayıt dışını yükseltirken, kartlı satışlarda farklı fiyatların oluşmasına sebep oluyor" dedi.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi Meclis Üyesi Ebru Koralı da, yüksek POS komisyonu ücretlerinden en fazla mağduriyet yaşayan iş kollarından birinin yeme içme sektörü olduğunu belirtiyor. Koralı, "Sektörde can çekişen KOBİ’lerimizin ‘konuşulmayan maliyetlerinden’ biri de bu POS komisyonları… Maalesef bu oranlar çok can yakıyor. İster istemez bu maliyetler fiyatlara yansıtılıyor, bu kez de müşterilerimizle karşı karşıya kalıyoruz" diye konuştu.

Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Genel Sekreteri Ali Tutuk ise, akaryakıt bayilerinde komisyon giderinin işçilik maliyetine yaklaştığını vurguluyor. Tutuk, "Eskiden akaryakıt bayilerinde en büyük gider kalemi işçilik iken şu an neredeyse POS komisyonları da işçilik maliyetine yetişmiş durumda" ifadelerini kullandı.

Yüksek POS komisyonları, esnafı zor durumda bırakırken, fiyat artışlarına ve kayıt dışı ticarete de zemin hazırlıyor. Sektör temsilcileri, komisyon oranlarının makul seviyelere çekilmesini ve işletmelerin nakde daha çabuk ulaşmalarını talep ediyor. Bu sayede hem kayıt dışı satış oranları düşecek hem de işletmeler bir nebze olsun rahatlayacaktır.