Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK),BOTAŞ Saros Yüzen Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Terminali (FSRU) Temel Kullanım Usul ve Esasları'nda önemli bir dizi değişikliğe imza attı. Bu değişiklikler, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve sektörde büyük yankı uyandırdı. Peki, bu değişiklikler neler getiriyor ve enerji piyasasını nasıl etkileyecek?

Saros FSRU'da Boşaltım Hızı Artıyor

Yapılan düzenlemeyle birlikte, terminale yanaşan ve tank basınçları uygun seviyede olan her LNG gemisinden saatte maksimum 9 bin metreküp LNG boşaltılmasına karar verildi. Bu, daha önceki uygulamalara göre önemli bir hız artışı anlamına geliyor. Pompa devreye alma ve devreden çıkarma süreçleri hariç tutularak, operasyonel verimliliğin en üst düzeye çıkarılması hedefleniyor.

Kaynama gazının etkin yönetimi için ise gerekli asgari gazlaştırma miktarı, boşaltım yapılmayan durumlarda saatlik 230 bin standart metreküp olarak belirlendi. Boşaltım devam ettiği sürede ise bu miktar, hem hizmet alan gemiye yapılan gönderime hem de boşaltımı yapılacak ve envanterde kayıtlı toplam kargo miktarına bağlı olarak değişkenlik gösterecek. Bu sayede, terminalin operasyonel esnekliği artırılırken, verimlilik de en üst düzeye çıkarılmaya çalışılıyor.

Kapasite tahsisi yapılırken, gemiden FSRU tanklarına LNG boşaltımında maksimum hızın saatte 9 bin metreküp, terminalin minimum gönderim kapasitesinin ise saatte 400 metreküp LNG (yaklaşık 230 bin standart metreküp gaz) olduğu dikkate alınacak. Bu durum, kapasite planlaması ve tahsis süreçlerinde daha gerçekçi ve verimli bir yaklaşımın benimsenmesini sağlayacak.

Hizmet Dışı Kalma Halleri Yeniden Düzenlendi

Usul ve esaslardaki değişikliğe göre, terminalde konuşlu FSRU gemisinin Bakanlık onayı ve Kurul Kararı ile sahadan ayrılması halinde, bu durum "Hizmet Dışı Bulunma Hali" kapsamında değerlendirilecek. BOTAŞ Saros Yüzen LNG tarafından terminalin planlı hizmet dışı kalacağı dönemler, her gaz yılı öncesinde 15 Temmuz itibarıyla ilan edilecek. Bu sayede, piyasa katılımcıları önceden bilgilendirilerek, olası aksaklıkların önüne geçilmesi amaçlanıyor.

BOTAŞ, uzun ve kısa dönem kapasite rezervasyonlarına dair bilgileri dikkate alarak, ilgili aydan 45 gün önce atıl kapasiteleri ilan ederken açık ve kapalı pencere tarihlerinde revizyona gitme hakkını saklı tutacak. Hizmet dışı kalınan süre boyunca BOTAŞ Saros Yüzen LNG, yükümlülüklerini belirli süreyle yerine getiremeyecek. Bu süreler, kapalı pencere periyotları şeklinde kapasite rezervasyon takvimlerinde ilan edilecek. Plan dışı gelişen hizmet dışı durumlar ise "Takvimlendirilmemiş Hizmet Dışı Bulunma Hali" olarak sınıflandırılacak.

Uzun dönemli kapasite başvuruları kapsamında, her gaz yılı öncesinde, takvimlendirilmemiş hizmet dışı kalışlar hariç olmak üzere, rezerve edilemeyecek kapalı pencere tarihlerini en geç 15 Temmuz'a kadar internet sitesi üzerinden ilan edecek. Atıl kapasite rezervasyonlarında ise, uzun ve kısa dönemli başvuruların değerlendirilmesi sonrası kalan kapasite ilan edilecek. Bu süreçte hizmet dışı kalışlar ve kapalı pencere dönemleri dikkate alınacak.

Değişikliklerin Enerji Piyasasına Etkileri Neler Olacak?

EPDK'nın BOTAŞ Saros FSRU Temel Kullanım Usul ve Esasları'nda yaptığı bu değişiklikler, Türkiye enerji piyasası için bir dönüm noktası olabilir. LNG boşaltım hızının artırılması, terminalin operasyonel verimliliğini yükseltirken, hizmet dışı kalma hallerinin yeniden düzenlenmesi ise piyasa katılımcıları için daha şeffaf ve öngörülebilir bir ortam yaratıyor. Bu durum, enerji arz güvenliğinin sağlanmasına ve enerji maliyetlerinin düşürülmesine katkıda bulunabilir.

Terminalin güvenli, verimli ve sürdürülebilir işletimini sağlamak amacıyla, mücbir sebep, acil durum, bakım programı veya hizmet dışı kalış durumlarında, kargo boşaltım sayısı ve pencere programı yetkili tarafından azaltılabilecek ya da artırılabilecek. Bu tür değişikliklerin hizmet alanlara en kısa sürede bildirilmesi esası benimsenecek. LNG'nin ortalama saatte 9 bin metreküp hızla boşaltılmasını sağlayacak altyapı, borulama sistemleri ve diğer teknik ekipmanlar BOTAŞ Saros Yüzen LNG tarafından temin edilecek veya temin ettirilecek.

Takvimlendirilmemiş hizmet dışı kalışlar dahil olmak üzere, bu durumlarda hizmet alanların envanterine ilişkin çekiş programı ek protokolle belirlenecek. Taraflar arasında doğabilecek uyuşmazlıklar ilgili hükümler uyarınca çözümlenecek.

Sonuç olarak, EPDK'nın bu düzenlemesi, BOTAŞ Saros FSRU'nun daha etkin ve verimli bir şekilde işletilmesini sağlayarak, Türkiye'nin enerji arz güvenliğine önemli katkılar sunacaktır. Piyasa katılımcılarının bu değişikliklere uyum sağlaması ve yeni düzenlemelere göre stratejilerini geliştirmesi, başarılı bir enerji piyasası için kritik öneme sahiptir.