İstanbul'da yaşanan 6.2 büyüklüğündeki deprem, Marmara Bölgesi'ndeki enerji altyapısının depreme karşı ne kadar hazırlıklı olduğu sorusunu gündeme getirdi. Özellikle doğalgaz tesisleri ve boru hatlarının güvenliği büyük önem taşıyor. BOTAŞ'a ait Marmara Bölgesi'ndeki doğalgaz depo ve boru hatları, YER-HİS Projesi kapsamında takip ediliyor ve son depremde herhangi bir zarar görmediği belirtildi.

Doğalgaz Tesisleri Depreme Karşı Ne Kadar Güvende?

Türkiye'de kullanılan doğalgazın yaklaşık %45'i Marmara Bölgesi'nde tüketiliyor. Bu durum, bölgedeki doğalgaz altyapısının önemini artırıyor. Türkiye'deki doğalgaz boru hatlarının 347 noktası fay hatlarından geçiyor. BOTAŞ, bu kritik noktaları yılda iki kez fiziksel olarak kontrol ediyor ve doğalgaz depolama tesisleriyle ilgili de çeşitli hazırlıklar yapılmış durumda. Özellikle fay hattına yakın olan Silivri tesisinde, tüm hizmet binaları, kompresör istasyonu ve yer üstü yapılarında deprem önlemleri alınmış.

Silivri Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisinde, depremden yaklaşık 1-2 saniye önce ön algılama yaparak akışı durduracak beş uyarıcı sistem bulunuyor. Kuzey Marmara ve Değirmenköy sahalarında da benzer uyarı cihazları mevcut. Bu cihazlardan en az üçünden acil sinyal gelmesi durumunda, tesislerdeki acil durdurma sistemi devreye girerek gaz akışı güvenli bir şekilde kesiliyor. Marmara Ereğlisi LNG Terminali'ne de altı adet sismik yer hareketi algılayıcı cihaz yerleştirilmiş durumda. Bu cihazlardan dördünün hareketi algılamasıyla sistem otomatik olarak devreye giriyor.

YER-HİS Projesi: Deprem Erken Uyarı Sistemi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Meclis'e gönderdiği soru önergesi yanıtında, TÜBİTAK ve Kandilli Rasathanesi işbirliğiyle geliştirilen YER-HİS Projesi'nin Marmara Bölgesi'ndeki BOTAŞ tesislerine kurulduğunu belirtti. Bu sistem, toplamda 45 adet üçüncü nesil deprem uyarı cihazı ile destekleniyor ve 7/24 aktif olarak çalışıyor. Ayrıca, doğalgaz şebekesi ve yerüstü tesisleri uzaktan veri izleme sistemi (SCADA) ve metan gazı dedektörleri ile sürekli olarak izleniyor. Olağan dışı tüketim, basınç değişiklikleri veya kaçak durumlarında gerekli müdahaleler anında yapılıyor.

• Doğalgaz şebekelerinde kaçak tarama araçlarının giremediği noktalarda portatif lazer dedektörleri kullanılıyor.
• Enerji verilemeyen yerlere jeneratör ve taşımalı doğalgaz yöntemleriyle enerji arzı sağlanıyor.
• Enerji arzının kesintisiz sağlanabilmesi için yenileme, iyileştirme ve kapasite artırımı yatırım planları oluşturuluyor.

Doğalgaz altyapısının depreme karşı korunması, Marmara Bölgesi ve tüm Türkiye için hayati önem taşıyor. YER-HİS Projesi ve diğer önlemler sayesinde, olası bir depremde doğalgaz arzının kesintiye uğramaması ve güvenliğin sağlanması hedefleniyor. Alınan bu tedbirler, enerji sürekliliğinin sağlanması ve olası risklerin minimize edilmesi açısından büyük önem arz ediyor.