Afyonkarahisar Belediyesi'ne ayrımcılık cezası

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Afyonkarahisar Belediyesi'ne, sığınmacılar için nikah ücretini 25 kat artırdığı gerekçesiyle 204 bin 285 lira idari para cezası verdi. Belediye, Türk vatandaşları için 400 lira olan nikah ücretini, geçici sığınmacılar için 10 bin liraya çıkarmıştı.

Nikah ücreti artışı nasıl gerçekleşti?

2 Mayıs 2024'te Afyonkarahisar Belediye Meclisi'nin aldığı kararla, geçici sığınmacılar için nikah ücreti 10 bin liraya yükseltildi. Bu karar, basına yansıdıktan sonra TİHEK tarafından incelendi. Kurum, belediyeden yazılı görüş ve nikah tarifelerini talep etti. Belediyenin sunduğu bilgilere göre, 2018'den bu yana nikah ücretlerinde artış yaşanmış ancak Türk vatandaşları ile yabancılar arasında bir ayrım yapılmamıştı.

TİHEK'in kararı ve gerekçeleri

TİHEK, belediyenin sığınmacılara yönelik uyguladığı farklı ücretlendirmenin ayrımcılık yasağını ihlal ettiğini belirtti. Kurum, Anayasa'nın 10. maddesi ve 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'na atıfta bulunarak, eşitlik ilkesinin herkes için geçerli olduğunu vurguladı. Kararda, "Belediyeler, sınırları içinde ikamet eden her bireye eşit davranmakla yükümlüdür" ifadesi yer aldı. TİHEK, belediyenin geçici koruma statüsündeki yabancılara yönelik ırk ve etnik köken temelinde ayrımcılık yaptığını belirterek, bu uygulamanın uluslararası sözleşmeler ve ulusal hukuka aykırı olduğunu kaydetti.

Yerel yönetimlerin sorumlulukları

TİHEK'in kararında, yerel yönetimlerin hizmet sunumunda adil ve şeffaf olması gerektiği vurgulandı. Belediyelerin, özellikle nikah gibi tekel niteliğindeki hizmetlerde sosyal devlet ilkesine uygun hareket etmesi gerektiği ifade edildi. Bu karar, Afyonkarahisar Belediyesi'nin sığınmacılara yönelik uyguladığı farklı ücretlendirmenin hukuka aykırı olduğunu ortaya koyarken, yerel yönetimlerin eşitlik ilkesine uygun davranması gerektiğini bir kez daha hatırlattı.