Zehir Alarmı! Anne Karnında Başlıyor: Endokrin Bozucular
Finans

Zehir Alarmı! Anne Karnında Başlıyor: Endokrin Bozucular


08 June 20255 dk okuma15 görüntülenmeSon güncelleme: 16 June 2025

Endokrin bozucu kimyasallar, modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline geldi. Uzmanlar, bu kimyasalların insan sağlığı üzerindeki ciddi tehditlerine dikkat çekiyor. Özellikle anne karnındaki bebeklerden başlayarak, hayatın her alanında maruz kaldığımız bu maddeler, üreme sağlığından kansere kadar birçok hastalığa zemin hazırlayabiliyor. Adana Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Gamze Akkuş, bu konuda önemli uyarılarda bulunarak, alınması gereken önlemleri vurguluyor.

Endokrin Bozucular: Sessiz Tehdit

Endokrin bozucular, hormonların yapım, salgılama ve etki mekanizmalarını bozarak vücudun doğal dengesini alt üst eden kimyasallardır. Bu maddeler, tarım ilaçlarından plastiklere, kozmetik ürünlerinden temizlik malzemelerine kadar geniş bir yelpazede bulunabiliyor. Doç. Dr. Akkuş, bu kimyasallara maruz kalma süresi ve dozunun, insan sağlığı açısından büyük önem taşıdığını belirtiyor. Özellikle bebeklerin ve çocukların bu maddelere karşı daha hassas olduğu vurgulanıyor.

"Kadın ve erkeklerde üreme sistemiyle alakalı kanserlere sebep olabiliyor. Çünkü dikkat edilmezse ilerleyen süreçte endokrin sistem bozukluklarının ötesinde çok daha fazla organ kanserleri ile bu hastalar karşımıza geleceklerdir" diyen Akkuş, erken yaşta maruz kalınan endokrin bozucuların uzun vadeli etkilerine dikkat çekiyor.

Nasıl Korunabiliriz?

Endokrin bozucu kimyasallardan tamamen kaçınmak mümkün olmasa da, maruz kalma riskini azaltmak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır:

  • Bebekleri mümkünse ilk 6 ay ve devamında 2 yıl anne sütü ile beslemek
  • Uygun ortamlarda üretilmeyen makyaj malzemeleri, deterjanlar ve yumuşatıcıları alırken dikkatli olmak ve mümkün olan en az dozda kullanmak
  • Paketli gıda tüketimini azaltmak
  • Marketlerde verilen fişlere çok fazla temas etmemek
  • Tüketilecek gıdaları iyi bir şekilde yıkamak ve dezenfekte etmek
  • Plastik kullanımını azaltmak

Gelecek Nesiller İçin Uyarı

Doç. Dr. Gamze Akkuş, "Anne karnındaki bir bebek ciddi anlamda endokrin bozuculara maruz kaldığında, ileride üreme ile ilgili ciddi bozukluklara veya cinsiyet gelişimi ile ilgili problemlere yol açabiliyor. Anne karnından sonraki bebeklik döneminde ise metabolik problemlere neden oluyor. Daha ötesi malignite dediğimiz kanser riskini de barındırıyor." ifadeleriyle, endokrin bozucuların gelecek nesiller üzerindeki potansiyel etkilerine vurgu yapıyor. Bu nedenle, bireysel ve toplumsal düzeyde bilinçli adımlar atarak, bu kimyasallara maruz kalma riskini en aza indirmek büyük önem taşıyor.

Endokrin bozucu kimyasallar, sağlığımız için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ancak, bilinçli tüketim ve doğru önlemlerle bu riskleri azaltmak mümkün. Unutmayalım ki, sağlıklı bir gelecek için bu konuda farkındalık yaratmak ve harekete geçmek hepimizin sorumluluğunda.