Kıdem tazminatı, iş hayatında uzun yıllar emek veren işçiler için önemli bir güvence niteliği taşıyor. İş Kanunu'na göre, belirli şartları taşıyan işçiler, işten ayrılırken kıdem tazminatına hak kazanabiliyor. Ancak, kıdem tazminatının nasıl hesaplandığı, hangi ödemelerin dahil edildiği gibi konular, işçiler tarafından sıklıkla merak ediliyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın özel haberinde, kıdem tazminatı ile ilgili merak edilen tüm detaylara yer verildi.

Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları

İş Kanunu'na tabi işçilerin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için öncelikle aynı iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmaları gerekiyor. Bir yıldan az çalışan işçiler kıdem tazminatı alamıyor. Ancak, bir yıldan fazla çalışan işçiler, işten ayrılma nedenlerine bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanabiliyor. Kıdem tazminatına hak kazanma nedenlerinden bazıları şunlardır:

• İşveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılmak
• İşçi tarafından haklı bir nedenle iş sözleşmesinin feshedilmesi
• Askerlik görevi nedeniyle işten ayrılmak
• Emeklilik nedeniyle işten ayrılmak
• Kadın işçinin evlenmesi nedeniyle işten ayrılması (Evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde)
• İşçinin ölümü

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatı, işçinin son brüt ücreti üzerinden hesaplanıyor. Brüt ücret, işçinin eline geçen net ücrete ek olarak, sigorta primi, vergi gibi kesintiler yapılmadan önceki tutarı ifade ediyor. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti kıdem tazminatı olarak ödeniyor. Örneğin, bir işçi 10 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışmışsa, 10 x 30 = 300 günlük brüt ücreti kıdem tazminatı olarak alacak.

Ancak, kıdem tazminatı hesaplanırken sadece çıplak ücret değil, giydirilmiş ücret dikkate alınıyor. Giydirilmiş ücrete, çıplak ücrete ek olarak, işçiye düzenli olarak yapılan diğer ödemeler de dahil ediliyor. Bu ödemeler arasında şunlar yer alabilir:

• Yemek yardımı
• Yol yardımı
• İkramiye
• Prim
• Sosyal yardımlar

Giydirilmiş ücretin hesaplanması, kıdem tazminatının miktarını önemli ölçüde etkileyebiliyor. Bu nedenle, işçilerin kıdem tazminatı hesaplanırken giydirilmiş ücretin doğru bir şekilde hesaplanmasına dikkat etmeleri gerekiyor.

Kıdem Tazminatı Tavanı

Kıdem tazminatı için her yıl bir tavan ücreti belirleniyor. Bu tavan ücreti, devlet memurlarına ödenen en yüksek kıdem tazminatı tutarını ifade ediyor. 2024 yılı için belirlenen kıdem tazminatı tavanı 35.058,58 TL'dir. Bu, bir işçinin bir yıllık kıdemi için alabileceği en yüksek kıdem tazminatı tutarının bu kadar olduğu anlamına geliyor. İşçinin brüt ücreti tavan ücretinden yüksek olsa bile, kıdem tazminatı tavan ücreti üzerinden hesaplanıyor.

Kıdem tazminatı, işçinin uzun yıllar süren emeğinin karşılığı olarak önemli bir sosyal hak niteliği taşıyor. İşçilerin kıdem tazminatı haklarını bilmeleri ve bu haklarını korumaları, çalışma hayatında güvende olmaları açısından büyük önem taşıyor. Kıdem tazminatı hesaplaması karmaşık bir süreç olabileceği için, işçilerin bu konuda uzmanlardan destek almaları faydalı olabilir.