Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Hatice Karahan, Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından Washington’da düzenlenen Küresel Görünüm Forumu'nda önemli açıklamalarda bulundu. Karahan, değişen küresel ekonomik koşullar ve Türkiye'nin dezenflasyon süreci hakkında değerlendirmelerde bulundu. Özellikle sıkı para politikası vurgusu dikkat çekti.
Dezenflasyon Süreci ve Türk Lirası'nın Değeri
Karahan, Türkiye'nin son iki yıldır önemli bir dezenflasyon sürecinden geçtiğini belirterek, bu süreçte Türk lirasının reel değerlenmesinin ve enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin önemli rol oynadığını ifade etti.
- Talepteki ılımlı seyir
- Türk lirasının reel değerlenmesi
- Enflasyon beklentilerindeki iyileşme
Programa başladıklarında iç ve dış talep arasında belirgin bir dengesizlik olduğunu, özellikle tüketim kaynaklı olduğunu belirten Karahan, para politikasını kademeli ve belirgin bir şekilde sıkılaştırdıklarını ve bu adımlarla önemli ilerlemeler sağlandığını aktardı. İç talebin ılımlı hale geldiğini ve cari açığın GSYH'nın yüzde 6'sından yüzde 1'inin altına düştüğünü kaydetti.
Karahan, "Bu süreçte adımlarımız piyasada güveni yeniden tesis etti ve Türk lirası varlıklarına olan ilgiyi artırdı. Bu da Türk lirasının değer kazanmasına yol açtı ki bu dezenflasyon süreci için kritik bir gelişmeydi." dedi.
Enflasyon Beklentileri ve Zorluklar
Karahan, enflasyon beklentilerinin piyasa profesyonelleri, hane halkı ve firmalar düzeyinde iyileşme gösterdiğini, ancak hala hedefin üzerinde olduğunu vurguladı. Enflasyon verilerine bakıldığında Mayıs 2024'teki yüzde 75 seviyesinden Mart 2025'te yüzde 38,1'e kadar düştüğünü kaydetti. Yıllık enflasyonun son 10 aydır art arda düştüğünü ve enflasyonun ana göstergelerinin de fiyat baskılarında belirgin bir yavaşlamaya işaret ettiğini belirtti.
Ancak, enflasyonu tek haneli seviyelere düşürmenin hala öncelikleri olduğunu ve özellikle hizmet kalemlerinde enflasyonun yapışkan olduğunu ifade etti. Bunun nedeninin zamana bağlı fiyatlandırma ve geriye dönük endeksleme olduğunu, ancak manşet enflasyon düştükçe bu alanda da daha çok iyileşme görmeyi beklediklerini söyledi.
Küresel Belirsizlikler ve Para Politikası Duruşu
Küresel belirsizliklerin potansiyel etkilerinin de baskı oluşturduğunu kaydeden Karahan, küresel finansal koşullardaki oynaklığı dikkatle ve sürekli izlediklerini belirtti. Karahan, "Parasal duruşumuzdaki sıkılık, küresel ekonomideki dalgalı zamanlarda da temel risk yönetimi aracımız olmayı sürdürecek." dedi.
Hizmet fiyatlarındaki yapışkanlığın özellikle kira ve zamana bağlı fiyatlanan diğer kalemlerde görüldüğünü belirten Karahan, bu kalemlerde bir miktar atalet gördüklerini bunun da parasal sıkılaşmanın dezenflasyonist etkisini kısmen sınırladığını ifade etti. Geriye dönük endeksleme sorununda yavaş da olsa iyileşmenin süreceğini belirterek, hedeflerinin üzerinde olan enflasyon beklentilerinin kendileri için büyük önem taşıdığını vurguladı.
Karahan, TCMB olarak attıkları adımlarla ve ileriye dönük yönlendirmelerle hane halkı ve işletmelerin kendi tahminlerine yakınsamalarının önemli olduğunu aktararak, bu yüzden iyi bir iletişim kurmaya ve etkili adımlar atmaya önem verdiklerini kaydetti. Maliye politikası tarafında da dezenflasyon sürecine daha fazla destek görmeyi beklediklerini, orta vadeli programda öngörülen bütçe hedeflerinin bu anlamda pozitif olduğunu ifade etti.
Türkiye Ekonomisinin Dış Şoklara Karşı Konumu
Dış gelişmelerin de etkisine değinen Karahan, değişen dış ortamın para politikası çerçevesi açısından ülkeler için yeni zorluklar doğurduğunu belirtti. Bu durumun sadece Türkiye için değil tüm gelişmekte olan ekonomiler için geçerli olduğunu, ancak gelişmekte olan ekonomilerin bugün geçmişe göre dalgalanmalara karşı daha donanımlı olduğunu ifade etti.
Hatice Karahan, "Özellikle Türkiye, bugün dış şoklara karşı daha iyi konumlanmış durumda. Cari açık oldukça düşük ve dış borç çevirme oranı belirgin şekilde iyileşti." dedi. Sermaye akımlarındaki değişimlerin gelişmekte olan ekonomiler için önemli olduğunu vurgulayan Karahan, dezenflasyon sürecinde kendileri için döviz kuru kanalının önemini sürdürdüğünü kaydetti. Karahan, "Bu bağlamda bu dönemde sıkı parasal duruşa odaklanacağız" dedi.
Hatice Karahan'ın açıklamaları, Türkiye'nin dezenflasyon sürecinde kararlı adımlar atmaya devam edeceğini ve sıkı para politikasının sürdürüleceğini gösteriyor. Küresel belirsizliklere rağmen Türkiye ekonomisinin dış şoklara karşı daha dirençli olduğu vurgusu, piyasalara güven vermeyi amaçlıyor. Ancak, enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin hedeflenen seviyelere ulaşması ve hizmet sektöründeki yapışkanlığın aşılması, önümüzdeki dönemde dikkatle takip edilmesi gereken konular arasında yer alıyor.
