Borsa İstanbul'da hisse senedi yatırımcıları zorlu bir dönemden geçiyor. Yaklaşık 9 aydır dar bir bantta sıkışan BİST 100 endeksi, yatırımcıları adeta bir testere gibi öğütmeye devam ediyor. Peki, yatırımcılar bu durumdan nasıl etkileniyor ve çözüm yolları neler?
BİST 100'de Yatay Seyir ve Yatırımcı Psikolojisi
Ağustos 2024'ten bu yana BİST 100 endeksinde yaşanan dar banttaki dalgalanmalar, yatırımcıların psikolojisini olumsuz etkiliyor. Hisse bazlı farklılıkların arttığı bu dönemde, endeksin 10.000 puanın üzerinde kalıcı olamaması ve düşüşlerde 9.000-9.200 bandında tutunması, piyasayı "testere" olarak tanımlamaya neden oluyor. Mevduat faizlerinin yıllık %50'lere ulaştığı bu dönemde, yerinde sayan hisse senedi fiyatları, borsaya girdiğine pişman olan yatırımcıların sayısını artırıyor.
Peki, bu durumun nedenleri neler?
- Yüksek enflasyon: Enflasyonun yüksek seyretmesi, yatırımcıların alternatif yatırım araçlarına yönelmesine neden oluyor.
- Belirsizlik: Ekonomik ve politik belirsizlikler, yatırımcıların risk iştahını azaltıyor.
- Yüksek faizler: Mevduat faizlerinin yüksek olması, yatırımcıların borsaya olan ilgisini azaltıyor.
Aracı Kurumlar ve İşlem Hacmi
Yatırımcıların yıpranması, işlem hacminin de zayıflamasına neden oluyor. Son haftalarda birçok seansta toplam işlem hacmi 100 milyar TL'nin altına geriledi. 2022-2023 döneminde 200-300 milyar TL seviyelerine alışan piyasada bu düşüş, aracı kurumların komisyon gelirlerini ciddi şekilde baskılıyor. Sektör dışı halka arzların da yavaşlamasıyla, kurumlar gelir çeşitliliğini kaybetmiş durumda.
Sektörel Ayrışma ve Yatırımcı Profili
Bu dönemde endeksten bağımsız hareket eden belli başlı sektörler dikkat çekiyor. Özellikle banka hisseleri güçlü bilançolar ve temettü verimliliği sayesinde görece daha dirençli kalmayı başardı. Buna karşın sanayi tarafında, özellikle ihracat odaklı şirketler kur baskısı ve talep daralması nedeniyle negatif ayrışıyor. KOBİ ölçekli şirketlerde ise yatırımcı güveni neredeyse kalmamış durumda; "tahta boş," "likidite kurudu" yorumları her yerde.
Artık borsada kısa vadeli trade'den çok uzun vadeli temettü odaklı pozisyonlar konuşuluyor. Birçok deneyimli yatırımcı, “borsa yatay seyrederken bile temettü verimi ile yıllık %10-15 kazanayım yeter” noktasına geldi.
Beklentiler ve Olası Senaryolar
Endeksin teknik olarak 10.000’in üzerine atması, psikolojik bir direnç kırılımı anlamına gelir ve alım iştahını artırabilir. Ama bunun için ya makro bir katalizör (örneğin enflasyonun sert düşüşü, kredi genişlemesi) ya da dış piyasalardan gelen pozitif sürükleyici bir güç (ABD piyasalarında sert boğa) gerekiyor. Aksi hâlde bu testere piyasası yaz boyunca da devam eder ve yıl sonu rallisine kadar yatırımcının sabır testi sürebilir.
Borsa İstanbul'da yaşanan bu zorlu süreçte yatırımcıların dikkatli olması, risklerini iyi yönetmesi ve uzun vadeli stratejiler geliştirmesi önem taşıyor. Uzmanlar, piyasayı yakından takip etmeyi ve doğru analizler yaparak hareket etmeyi öneriyor.