Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB),piyasaları hareketlendirecek bir kararla zorunlu karşılık oranlarında önemli değişiklikler yaptı. Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ ile döviz ve kıymetli maden depo hesaplarındaki zorunlu karşılık oranları yeniden belirlendi. Bu değişiklikler, bankaların ve finansman şirketlerinin likidite yönetimini ve kredi verme kapasitesini doğrudan etkileyecek.

Zorunlu Karşılıklarda Yeni Düzenlemeler Neler Getiriyor?

TCMB'nin yayımladığı tebliğde öne çıkan değişiklikler şöyle:

• Bankaların yurt dışından sağladığı 1 yıldan uzun vadeli yabancı para yükümlülüklerindeki artış tutarına yıl sonuna kadar uygulanan %0 zorunlu karşılık uygulaması süresi uzatılmayacak.
• Döviz mevduat ve katılım fonlarında vadesiz ve 1 aya kadar vadeli hesaplardaki oran %32'den %30'a düşürüldü. Daha uzun vadeli hesaplardaki oran ise %26 olarak değiştirildi.
• Kıymetli maden depo hesaplarında vadesiz ve 1 aya kadar vadeli hesaplarda zorunlu karşılık oranı %28'den %30'a yükseltilirken, daha uzun vadeli hesaplarda ise oran %26 olarak düzenlendi.
• Diğer yabancı para yükümlülüklerinde ise 1 yıla kadar vadeli hesaplarda %21 olan oran korundu.

Vadeye Göre Oranlarda Belirgin Düşüşler

Tebliğe göre, daha uzun vadeli yabancı para yükümlülüklerinde belirgin düşüşler yapıldı. İşte detaylar:

• 2 yıla kadar vadeli yükümlülüklerdeki oran %16'dan %10'a,
• 3 yıla kadar vadeli yükümlülüklerdeki oran %11'den %8'e,
• 5 yıla kadar vadeli yükümlülüklerdeki oran ise %7'den %3'e indirildi.
• 5 yıldan uzun vadeli yükümlülüklerdeyse zorunlu karşılık oranı %0 olarak belirlendi.

Bu değişikliklerin amacı, bankaların uzun vadeli kaynaklarını teşvik etmek ve finansal istikrarı desteklemek.

Yeni Oranlar Ne Zaman Uygulanacak?

Yeni oranlar üzerinden tesis yükümlülüğünün 16 Ocak 2026 tarihinde başlayacağı açıklandı. Bu tarih, bankaların yeni düzenlemelere uyum sağlaması için bir geçiş süreci tanıyor.

Bu düzenlemelerle TCMB, makro ihtiyati çerçevede sadeleşmeye giderek finansal piyasaların daha etkin işlemesini hedefliyor. Zorunlu karşılık oranlarındaki bu değişiklikler, bankaların maliyetlerini ve karlılıklarını etkileyerek kredi faiz oranlarına da yansıyabilir. Bu durum, tüketicilerin ve işletmelerin finansmana erişimini doğrudan etkileyecek.